MARIA KOWNACKA
 

 Zdjęcie Marii Kownackiej wykonane przed laty w 'Naszej Księgarni', w 1979r. podczas uroczystości wręczenia nagrody 'Orlego pióra', przyznawanej dorocznie ulubionym autorom przez czytelników 'Płomyka', nieistniejącego już czasopisma dla uczniów starszych klas szkół podstawowych. Maria Kownacka urodziła się w 1894 roku, w miejscowości Słup koło Kutna. Wcześnie osierocona przez matkę, dzieciństwo przeżyła w ciężkich warunkach. Ukończyła gimnazjum w Warszawie i w roku 1912 zaczęła pracować jako nauczycielka. W latach 1914–15 uczyła w majątku Krzywda na Podlasiu, w zorganizowanej przez siebie tajnej szkole. W dzień uczyła dzieci, a wieczorami dorosłych. W okresie żniw zaś prowadziła przedszkole dla najmłodszych. Po zakończeniu I wojny światowej nadal uczyła na Podlasiu, gdzie założyła i prowadziła legalną już szkołę ludową. Właśnie wtedy, w 1919 roku zadebiutowała w „Płomyczku”, który był wtedy dodatkiem do czasopisma „Płomyk”. Ten swój debiut opisała we wspomnieniu Moje pierwsze opowiadanie, które napisała na jubileusz sześćdziesięciolecia swojej pracy pisarskiej w 1979 roku. Stał się on początkiem stałej współpracy z „Płomyczkiem”.

W czasopiśmie tym autorka drukowała liczne utwory, które później ukazywały się jako książki wydawnictwa „Nasza Księgarnia”. Oto niektóre tytuły: Plastusiowy pamiętnik, Deszczyk pada, słonko świeci, Cztery mile za piec, Kajtkowe przygody, Szkoła nad obłokami, Tajemnica uskrzydlonego serca, Rogaś z Doliny Roztoki.

Od najwcześniejszych lat swego życia była przyjaciółką dzieci – pracowała z nimi i dla nich. W jej autobiografii możemy przeczytać: „...Po wyjątkowo ciężkim, osieroconym dzieciństwie i młodości, nigdy nie podaję dzieciom rzeczy smutnych. (...) wszystko co piszę, staram się utrzymać w jasnych kolorach, tak, żeby na dziecięcej buzi wywołać uśmiech...” Uśmiech ten wywoływała na twarzach Waszych dziadków i rodziców, gdy byli dziećmi i wywołuje twarzach współczesnych czytelników.

 Maria Kownacka znała i rozumiała dzieci. W ciągu swego pracowitego życia napisała ponad sześćdziesiąt książek dla dzieci. Taka ilość to wynik nie tylko talentu, ale przede wszystkim wynik rzetelnej, wieloletniej, nieprzerwanej pracy. Dla dzieci poświęciła całą swoją twórczość. Tworzyła baśnie i opowiadania, pisała sztuki teatralne, zwłaszcza dla teatrów kukiełkowych, otwierała przed nimi księgę ojczystej przyrody, ukazując jej piękno i ucząc miłości do ziemi ojczystej, którą sama bardzo kochała. Była wielkim przyjacielem dzieci, nie tylko w twórczości literackiej, ale również w życiu codziennym. „Piszę dla Was – powiedział kiedyś młodym czytelnikom – a każda nowa książka, która Was cieszy, jest moją radością...”

 Spośród jej utworów największą popularnością cieszył się, i cieszy do dziś, Plastusiowy pamiętnik. Książka ta powstała na zamówienie Janiny Porazińskiej, ówczesnej redaktorki „Płomyczka”. Zamówiła ona u Marii Kownackiej cykl opowiadań z życia pierwszej klasy. 2 września 1931 roku na łamach „Płomyczka” pojawiło się pierwsze z tych opowiadań. W formie książkowej Plastusiowy pamiętnik ukazał się w 1936 roku i do dziś doczekał się licznych wydań. Później powstały jeszcze Przygody Plastusia, a następnie cykl audycji radiowych pt. Kolorowe listy z Plastusiem.

Życie przyrody oglądane oczami Dzieci z Leszczynowej Górki to jeden z wielu przykładów w twórczości Marii Kownackiej budzenia wrażliwości na piękno natury, a także szacunku dla jej odwiecznych praw.Przyroda była wielką pasją Marii Kownackiej. Zauważyć można to niemal a każdej jej książce. Poznaniu świata roślin i zwierząt poświęciła ona specjalną, napisaną wraz z Marią Kowalewską, książkę pt. Głos przyrody. To dwutomowe dzieło stanowi rodzaj encyklopedii przyrodniczej przeznaczonej dla 9-11 latków.

Maria Kownacka odwiedziła Szkołę Podstawową w Siennej na wiosnę 1972 roku. Spotkanie do dzisiaj jego uczestnicy wspominają z wielką sympatią dla pisarki.

Maria Kownacka znana jest również jako autorka serii przyrodniczej pt. Razem ze słonkiem, przeznaczonej dla młodszych dzieci. Podtytuł tej serii określa jej przeznaczenie: Pierwsza książka wprowadzająca w świat przyrody. Każdy tom odpowiada jednej z sześciu pór roku (przedwiośnie, wiosna, lato, złota jesień, szaruga jesienna i zima). Poza utworami literackimi autorka zamieściła tu również fragmenty listów dzieci, zagadki przyrodnicze, rady i wskazówki dla szkolnych kółek przyrodniczych. W części poświęconej wiośnie Pani Maria zamieściła list od dzieci z Siennej.

Nagrody, które Pisarka otrzymała:1951 - nagroda Prezesa Rady Ministrów, 1952 – nagroda miasta Warszawy, 1976 - nagroda Prezesa Rady Ministrów. W roku 1970 dzieci za jej radosną twórczość obdarowały ją „Orderem Uśmiechu”. W 1979 roku Maria Kownacka otrzymała Nagrodę Czytelników „Płomyczka” Orle Pióro.

Zmarła w lutym 1982 roku. Została pochowana na Starych Powązkach w Warszawie.